του Mustafa Barghouti*
Στο κείμενο αυτό, ο Mustafa Barghouti συντάσσει τον μακάβριο απολογισμό αυτού του τελευταίου έτους και ανακοινώνει με σαφήνεια τι περιμένει τους Παλαιστίνιους αν δεν γίνει τίποτα: η προσάρτηση των υπόλοιπων κατεχομένων εδαφών, η συνέχιση του απαρτχάιντ και η ολοκλήρωση της εθνοκάθαρσης. Ενώ παράλληλα επιβεβαιώνει τη συνέχιση της αντίστασης, «όποιο κι αν είναι το κόστος»
Ο πόλεμος του Ισραήλ κατά της Γάζας, που ξεκίνησε στις 7 Οκτωβρίου 2023, δεν έχει κανένα προηγούμενο στη σύγχρονη ιστορία. Εδώ και ένα χρόνο το Τελ Αβίβ διαπράττει παράλληλα τρία εγκλήματα πολέμου: γενοκτονία, συλλογική τιμωρία του άμαχου πληθυσμού και εθνοκάθαρση.
Κατά τον πρώτο χρόνο αυτού του καταστροφικού πολέμου, ο οποίος επεκτάθηκε -όπως αναμενόταν- στο γειτονικό Λίβανο, ο ισραηλινός στρατός βομβάρδισε τους 2,2 εκατομμύρια κατοίκους της Γάζας, που ζουν σε λιγότερο από 360 τετραγωνικά χιλιόμετρα, με περισσότερους από 83.000 τόνους εκρηκτικών. Αυτό σημαίνει 32 κιλά εκρηκτικών για κάθε άνδρα, γυναίκα και παιδί. Για να θέσουμε αυτόν τον αριθμό σε προοπτική, οι 83.000 τόνοι αντιπροσωπεύουν τέσσερις φορές την εκρηκτική δύναμη κάθε μιας από τις πυρηνικές βόμβες που ρίχτηκαν στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Σχεδόν το 80% των κατοικιών καταστράφηκαν μερικώς ή ολοσχερώς. Στη Γερμανία, μόνο το 10% των σπιτιών είχε καταστραφεί στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η ισραηλινή πολεμική μηχανή κατεδάφισε σκόπιμα όλα τα πανεπιστήμια, πάνω από το 70% των σχολείων, 34 από τα 36 νοσοκομεία, 165 υγειονομικές μονάδες, 80 κέντρα υγείας, 137 ασθενοφόρα, 178 καταφύγια, 611 τζαμιά και όλες τις 3 εκκλησίες στη Γάζα.
«Μπαμπά, όταν μεγαλώσω θα ξαναφυτρώσουν τα χέρια μου;»
Οι βομβαρδισμοί έχουν σκοτώσει μέχρι τώρα περισσότερους από 41.595 Παλαιστίνιους στους οποίους προστίθενται περισσότεροι από 10.000 αγνοούμενοι που βρίσκονται ακόμη κάτω από τα ερείπια. Από αυτά τα θύματα, το 70% ήταν παιδιά, γυναίκες και ηλικιωμένοι. Σχεδόν 17.000 παιδιά σκοτώθηκαν, συμπεριλαμβανομένων 115 που γεννήθηκαν μετά τις 7 Οκτωβρίου. Ορισμένα, όπως τα παιδιά του Mohamed Abou Al-Koumsan, έζησαν λιγότερο από τρεις ημέρες. Θυμόμαστε την σπαραχτική μαρτυρία αυτού του πατέρα που εξηγούσε πόσο ευτυχισμένος ήταν που η γυναίκα του είχε μπορέσει να γεννήσει υγιή δίδυμα στη διάρκεια του πολέμου. Έσπευσε να τους πάρει πιστοποιητικά γέννησης, αλλά όταν γύρισε στο σπίτι βρήκε το διαμέρισμά του βομβαρδισμένο. Η γυναίκα του, τα νεογέννητα μωρά και η πεθερά του είχαν σκοτωθεί.
Σε αυτό τον απολογισμό πρέπει να προσθέσουμε 96.251 Παλαιστίνιους, οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν άμαχοι, που τραυματίστηκαν. Ο αριθμός αυτός περιλαμβάνει 4.000 ακρωτηριασμούς, συμπεριλαμβανομένων 1.300 παιδιών. Μια μέρα αυτού του άγριου και φαινομενικά ατέλειωτου πολέμου, ράγισε η καρδιά μου όταν είδα στην τηλεόραση ένα πεντάχρονο παιδί που είχε χάσει και τα δύο του χέρια να ρωτάει τον πατέρα του: «Μπαμπά, θα ξαναφυτρώσουν τα χέρια μου όταν μεγαλώσω;» Ο πατέρας, με δάκρυα στα μάτια, δεν μπορούσε να πει λέξη.
Στα τέλη Σεπτεμβρίου 2024, ο ισραηλινός στρατός είχε σκοτώσει ή τραυματίσει το 6,5% του πληθυσμού της Γάζας. Αν αυτό είχε συμβεί στις Ηνωμένες Πολιτείες, θα σήμαινε κατ’ αναλογία ότι περισσότεροι από 20 εκατομμύρια Αμερικανοί θα είχαν σκοτωθεί ή τραυματιστεί σε λιγότερο από ένα χρόνο.
Αυτή η επίθεση κατά της Γάζας συνοδεύτηκε από μια ανελέητη εκστρατεία απανθρωποποίησης των Παλαιστινίων. Επικεφαλής της ήταν ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου και ο Ισραηλινός υπουργός Στρατού Γιοάβ Γκαλάντ, ο οποίος χαρακτήρισε τους Παλαιστίνιους «ανθρώπινα ζώα». Οι φασίστες Bezalel Smotrich και Itamar Ben Gvir, οι οποίοι είχαν κατηγορηθεί στο παρελθόν από την ισραηλινή δικαιοσύνη ότι ανήκαν σε τρομοκρατικές ομάδες, ηγήθηκαν εκστρατειών για την εξόντωση των Παλαιστινίων, οι οποίοι, σύμφωνα με αυτούς, είναι όλοι τρομοκράτες, συμπεριλαμβανομένων και των παιδιών.
Να μην ζεις πια, να μην σε περιθάλπουν
Ο ισραηλινός στρατός δεν βομβάρδιζε απλώς αδιάκριτα τους αμάχους. ‘Εβαλε στο στόχο ειδικά το ιατρικό προσωπικό. Μέχρι τον ενδέκατο μήνα του πολέμου, σκοτώθηκαν περισσότεροι από 880 γιατροί, νοσηλευτές, οδηγοί ασθενοφόρων και άλλοι επαγγελματίες της υγείας. Ακόμη χειρότερα, όχι λιγότεροι από 200 επαγγελματίες της υγείας συνελήφθησαν και βασανίστηκαν, μερικές φορές μέχρι θανάτου. Μεταξύ αυτών, ο Adnan Al-Bursh και ο Iyad Rantissi, πρώην επικεφαλής του τμήματος ορθοπεδικής χειρουργικής στο νοσοκομείο Al-Shifa και του τμήματος μαιευτικής και γυναικολογίας στο νοσοκομείο Kamal Edwan, βασανίστηκαν μέχρι θανάτου στις φυλακές Sde Timan και Ofer.
Συνέπειες αυτών των επιθέσεων σε ιατρικές και υγειονομικές εγκαταστάσεις είναι ότι, από τους 95.000 τραυματίες, τουλάχιστον το 25% κινδυνεύουν να πεθάνουν λόγω έλλειψης κατάλληλης θεραπείας και δεν μπορούν να λάβουν επαρκή ιατρική περίθαλψη λόγω της άρνησης του Ισραήλ να τους επιτρέψει να εγκαταλείψουν τη Λωρίδα της Γάζας.
Και αυτό επειδή το Τελ Αβίβ δεν διεξάγει μια γενοκτονία μόνο με βομβαρδισμούς. Επέτρεψε επίσης την έκρηξη επιδημιών και ασθενειών στερώντας από τον πληθυσμό τρόφιμα, σωστή διατροφή, καθαρό νερό και όλες τις μορφές ενέργειας, όπως ηλεκτρισμό και καύσιμα. Σύμφωνα με την Palestinian Medical Relief Society (PMRS), που διαχειρίζεται τις ιατρικές εργασίες στη Γάζα και παρέχει ιατρική περίθαλψη σε περίπου 200.000 ασθενείς το μήνα, μέχρι το Σεπτέμβριο του 2024 υπήρχαν 1.737.524 άνθρωποι που έπασχαν από μολυσματικές ασθένειες ως αποτέλεσμα του εκτοπισμού τους, συμπεριλαμβανομένων 112.000 ατόμων που πάσχουν από επιδημία μολυσματικής ηπατίτιδας, 3.500 παιδιών που υποφέρουν από σοβαρό υποσιτισμό, εκατοντάδων χιλιάδων ατόμων που πάσχουν από δερματικές ασθένειες, συμπεριλαμβανομένων της ψώρας και του ερισύπελα, αρκετών παιδιών με μηνιγγίτιδα και 6 κρουσμάτων ύποπτης πολιομυελίτιδας, πέρα από ένα επιβεβαιωμένο κρούσμα. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) αναγκάστηκε να πραγματοποιήσει νέα εκστρατεία εμβολιασμού κατά της πολιομυελίτιδας κάτω από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς, καθώς ο Νετανιάχου αρνήθηκε να εγκρίνει ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός, έστω και για λίγες ημέρες.
Σύμφωνα με το PMRS, κάθε κάτοικος της Γάζας αρρωσταίνει κατά μέσο όρο τρεις φορές το μήνα, μερικές φορές με αναπνευστικές λοιμώξεις, γαστρεντερίτιδα ή δερματικές παθήσεις. Σε αυτό προστίθενται όλοι οι άνθρωποι που πάσχουν από χρόνιες ασθένειες και δεν μπορούν πλέον να αναζητήσουν θεραπεία λόγω της έλλειψης υποδομών και των σημερινών συνθηκών μετακίνησης. Μεταξύ αυτών, 10.000 περιπτώσεις καρκίνου δεν λαμβάνουν την κατάλληλη θεραπεία, 12.000 άτομα χρειάζονται επειγόντως να απομακρυνθούν για ιατρικούς λόγους, και 350.000 άτομα πάσχουν από χρόνιες ασθένειες που απαιτούν συνεχή ιατρική φροντίδα και προμήθεια φαρμάκων.
Πόλεμος κατά των δημοσιογράφων
Για να εμποδίσει να φτάσει στον κόσμο η αλήθεια για αυτά τα ισραηλινά εγκλήματα πολέμου, το Ισραήλ έχει επίσης στοχοποιήσει τους ντόπιους δημοσιογράφους, ενώ αρνείται στους διεθνείς συναδέλφους τους την πρόσβαση στη Γάζα – με εξαίρεση έναν ανταποκριτή του CNN που μπόρεσε να περάσει μόνο τρεις ώρες εκεί. Και εδώ ο απολογισμός είναι βαρύς: σκοτώθηκαν 174 δημοσιογράφοι, συχνά μαζί με μέλη των οικογενειών τους. Ανάμεσά τους ήταν και ανταποκριτές της Al-Jazeerah, ενός από τα κυριότερα μέσα ενημέρωσης που καλύπτουν τον πόλεμο, το οποίο τιμωρήθηκε από την ισραηλινή κυβέρνηση με το κλείσιμο των γραφείων του στο Ισραήλ και στην Παλαιστίνη.
Τα μεγάλα δυτικά μέσα ενημέρωσης δεν προέβησαν σε καμιά σοβαρή διαμαρτυρία για την απαγόρευση που επέβαλε το Ισραήλ στους διεθνείς δημοσιογράφους στη Λωρίδα της Γάζας. Ωστόσο, χωρίς τους γενναίους Παλαιστίνιους δημοσιογράφους και τα μέσα ενημέρωσης, όπως το Al-Jazeerah και το Al-Mayadeen (Λίβανος), και τους νέους ακτιβιστές των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ο κόσμος δεν θα είχε μάθει για τις φρικαλεότητες του Ισραήλ στη Γάζα.
Το Ισραήλ επεκτείνει τώρα τη γενοκτονία του στη Δυτική Όχθη. Από τις 7 Οκτωβρίου 2023, 720 Παλαιστίνιοι, και πάλι κυρίως άμαχοι, συμπεριλαμβανομένων 150 παιδιών, έχουν σκοτωθεί από εποίκους και στρατιώτες στη Δυτική Όχθη. Περισσότεροι από 11.000 άνθρωποι έχουν επίσης συλληφθεί. Οι ισραηλινές μπουλντόζες προκάλεσαν σημαντικές καταστροφές σε πολλές πόλεις και προσφυγικούς καταυλισμούς, όπως η Τζενίν και το Τουλκάρεμ, καταστρέφοντας σκόπιμα τις υποδομές. Επιπλέον, η ισραηλινή κυβέρνηση διέλυσε τις περισσότερες περιοχές που υποτίθεται ότι βρίσκονται υπό τον έλεγχο της Παλαιστινιακής Αρχής (ΠΑ), εισέβαλε σε αρκετές πόλεις και αφαίρεσε από την ΠΑ κάθε πολιτική εξουσία στην περιοχή.
Μια νέα παγκόσμια τάξη
Όμως, πέρα από τις καταστροφές που προκαλεί στον παλαιστινιακό πληθυσμό, η πολιτική τού Ισραήλ υπονομεύει επίσης το διεθνές και ανθρωπιστικό δίκαιο, για το οποίο η Δύση καμώνεται πως νοιάζεται. Οι Παλαιστίνιοι είδαν να επιβεβαιώνονται τα δύο μέτρα και δύο σταθμά πολλών δυτικών κυβερνήσεων, συγκρίνοντας τη στάση τους απέναντι στη Ρωσία και την Ουκρανία με αυτή που υιοθετούν απέναντι στο Ισραήλ και την Παλαιστίνη. Η Ρωσία έχει υποστεί 11.000 κυρώσεις μέσα σε δύο μήνες, ενώ το Ισραήλ έχει λάβει 50.000 τόνους εκρηκτικών από τις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς και χιλιάδες όπλα από άλλες δυτικές χώρες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γερμανία.
Η παγκόσμια τάξη πραγμάτων δεν θα είναι ποτέ ξανά η ίδια μετά τη γενοκτονία στη Γάζα. Ο κόσμος δικαίως αναρωτιέται: πού είναι οι δήθεν δυτικές αξίες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και του διεθνούς δικαίου; Γιατί οι Παλαιστίνιοι πρέπει να αντιμετωπίζουν την ισραηλινή κατοχή, το απαρτχάιντ και τη γενοκτονία; Γιατί μας κακομεταχειρίζονται πολλές ευρωπαϊκές και αμερικανικές κυβερνήσεις που αρνούνται να μας αντιμετωπίσουν σαν ισότιμα ανθρώπινα όντα;
Τι αντίκτυπο θα έχει αυτή η συνεχιζόμενη γενοκτονία στο σύνολο της διεθνούς τάξης που δημιουργήθηκε μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο; Δεν θα λογοδοτήσουν οι εξουσιαστές για την παραβίαση των κανόνων του διεθνούς δικαίου; Θα κυβερνάται ο κόσμος από το κράτος της αδίστακτης εξουσίας και όχι από το κράτος δικαίου;
Ο πόλεμος που ξεκίνησε στις 7 Οκτωβρίου δεν είναι η αιτία της σημερινής πολιτικής κατάστασης, αλλά μάλλον το αποτέλεσμα 76 χρόνων εθνοκάθαρσης που υπέστη ο παλαιστινιακός λαός από το Ισραήλ από το 1948, όταν διαπράχθηκαν 52 σφαγές από ισραηλινές στρατιωτικές συμμορίες και 520 παλαιστινιακές πόλεις και χωριά μετατράπηκαν σε ερείπια. Στη Γάζα, το 70% του πληθυσμού προέρχεται από πρόσφυγες που εκδιώχθηκαν από το Ισραήλ το 1948. Και να πάλι εκτοπισμένοι το 2024. Έχουν εκτοπιστεί έξι έως δέκα φορές τον τελευταίο χρόνο.
Η 7η Οκτωβρίου ήταν επίσης το αποτέλεσμα 57 ετών ισραηλινής στρατιωτικής κατοχής της Δυτικής Όχθης, συμπεριλαμβανομένης της Ανατολικής Ιερουσαλήμ και της Γάζας, η οποία έχει εξελιχθεί στο χειρότερο σύστημα απαρτχάιντ στη σύγχρονη ιστορία. Ήταν το αποτέλεσμα 17 χρόνων ανελέητης ισραηλινής πολιορκίας της Γάζας, η οποία άφησε το 94% του νερού της μολυσμένο ή υφάλμυρο και μια οικονομία κατεστραμμένη, με το 80% των νέων πτυχιούχων να είναι άνεργοι. Είναι επίσης αποτέλεσμα μιας διακηρυγμένης ισραηλινής πολιτικής που οδήγησε στην εξαφάνιση της λύσης των δύο κρατών, σύμφωνα με την οποία οι Παλαιστίνιοι υποτίθεται ότι θα έχτιζαν ένα κράτος στο 22% του εδάφους τους, ενώ το ψήφισμα 181 του ΟΗΕ τους παραχωρούσε το 44%, σε μιαν εποχή που αυτοί κατείχαν το 82% της γης της ιστορικής Παλαιστίνης.
Ούτε καλύτεροι, ούτε χειρότεροι
Αυτή η πολιτική είναι αποτέλεσμα του νόμου του ισραηλινού κοινοβουλίου για το έθνος-κράτος (2018), που ορίζει ότι το δικαίωμα αυτοδιάθεσης της ιστορικής Παλαιστίνης -την οποία αποκαλούν «Eretz Israel»- ανήκει αποκλειστικά και μόνο στον εβραϊκό λαό, νόμου που ακολουθείται από τη δήλωση του ισραηλινού φασίστα υπουργού Bezalel Smotrich, ότι το Ισραήλ θα γεμίσει τη Δυτική Όχθη με ισραηλινούς οικισμούς μέχρι οι Παλαιστίνιοι να χάσουν κάθε ελπίδα να αποκτήσουν το δικό τους κράτος, οπότε θα πρέπει να επιλέξουν μεταξύ μετανάστευσης (δηλαδή εθνοκάθαρσης), υποταγής στους Ισραηλινούς (αιώνιο απαρτχάιντ) ή θανάτου (γενοκτονία).
Η 7η Οκτωβρίου ήταν το άμεσο αποτέλεσμα της διολίσθησης του Ισραήλ, όχι μόνο προς τον ρατσισμό και τον εξτρεμισμό, αλλά και προς τον θεοφασισμό, σκοτώνοντας κάθε ελπίδα ειρήνης ή δικαιοσύνης στην Παλαιστίνη. Πολλοί Παλαιστίνιοι εναπόθεταν ελπίδες στην ειρηνευτική διαδικασία, στο διεθνές δίκαιο και στα ψηφίσματα του ΟΗΕ. Αλλά είδαν την πατρίδα τους να κατακτάται σταδιακά και βίαια από εξτρεμιστές εποίκους. Ζουν κάτω από ένα καθεστώς συνεχούς απειλής, τα παιδιά τους βρίσκονται σε κίνδυνο και τα Ηνωμένα Έθνη και οι δυτικές κυβερνήσεις αδυνατούν να επιβάλουν την εφαρμογή τουλάχιστον 84 ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας και περίπου 800 ψηφισμάτων της Γενικής Συνέλευσης, τα οποία υποστηρίζουν τα δικαιώματα των Παλαιστινίων.
Είναι σαφές ότι το ισραηλινό κατεστημένο προσπαθεί να προσαρτήσει τη Δυτική Όχθη, συμπεριλαμβανομένης της Ιερουσαλήμ, και τη Λωρίδα της Γάζας και να εκτοπίσει τους παλαιστινιακούς πληθυσμούς τους. Ο Νετανιάχου δεν άφησε καμία αμφιβολία για τις προθέσεις του όταν παρουσίασε στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ δύο εβδομάδες πριν από τις 7 Οκτωβρίου τον χάρτη του Ισραήλ, ο οποίος περιλάμβανε τη Δυτική Όχθη, τη Λωρίδα της Γάζας και τα Υψίπεδα του Γκολάν.
Καμία αθώα ζωή αμάχων δεν πρέπει να χαθεί ή να σκοτωθεί. Αυτό ισχύει και για τους Παλαιστίνιους. Ο διάσημος Παλαιστίνιος ποιητής Tawfiq Ziyad, που ήταν και δήμαρχος της Ναζαρέτ, είπε κάποτε: «Εμείς οι Παλαιστίνιοι δεν είμαστε καλύτεροι από οποιονδήποτε άλλο λαό, αλλά κανένας άλλος λαός δεν είναι καλύτερος από εμάς».
Θέλουμε να μας αντιμετωπίζουν ως ίσους, με τα δικαιώματά μας στην πλήρη ελευθερία, στην αξιοπρέπεια και στην αυτοδιάθεση. Όποιο κι αν είναι το κόστος, οι Παλαιστίνιοι δεν πρόκειται να υποκύψουν ούτε να παραιτηθούν μέχρι να γίνει πραγματικότητα το όνειρό τους και να ελευθερωθεί η Παλαιστίνη.
* Mustafa Barghouti, είναι γιατρός (καρδιολόγος), αγωνιστής, πολιτικός και ιδρυτής το 1979 του Palestinian Medical Relief Society (PMRS) που, με τους 380 γιατρούς και τους 38.000 εθελοντές του, προσφέρει υγειονομικές φροντίδες και περίθαλψη σε 1,3 εκατομμύρια Παλαιστινίους στα Κατεχόμενα. Ο Μουσταφά Μπαργκούτι είναι ιδρυτής (μαζί με τον Edward Said) και Γενικός Γραμματέας της Παλαιστινιακής Εθνικής Πρωτοβουλίας και ένας από τους πιο δημοφιλείς Παλαιστίνιους ηγέτες. Μπαινοβγαίνει εδώ και δεκαετίες στις ισραηλινές φυλακές και έχει συλληφθεί άπειρες φορές. Ασκεί δριμεία κριτική τόσο στη Χαμάς όσο και στην Παλαιστινιακή Αρχή που καταγγέλλει για διαφθορά και υποταγή στο Ισραήλ, και τάσσεται υπέρ της μαζικής αντίστασης των Παλαιστινίων που πρέπει να βασίζονται μόνο στις δικές τους δυνάμεις χωρίς αυταπάτες για βοήθεια από τα αραβικά καθεστώτα. Διετέλεσε Γενικός Γραμματέας του Παλαιστινιακού Κομμουνιστικού κόμματος μέχρι που παραιτήθηκε από το κόμμα το 2002. Τάχθηκε κατά των συμφωνιών του Όσλο και των παραχωρήσεων που έκαναν στο Ισραήλ, και είναι ένθερμος υποστηρικτής της ενότητας των παλαιστινιακών οργανώσεων.
Επιμέλεια Γιώργος Μητραλιάς